Phần I Phần II
I - NỘI DUNG ÔN TẬP
1. Định nghĩa, đặc trưng cơ phiên bản của văn học tập dân gian
a. Định nghĩa văn học tập dân gian: Văn học dân gian là hồ hết tác vì nhân dân sáng chế trong quá trình học tập, sinh hoạt, mang ý nghĩa tập thể, tính truyền miệng, nhằm giao hàng các sinh hoạt niềm tin của tầng lớp bình dân trong làng mạc hội.
Bạn đang xem: So sánh văn học dân gian và văn học viết
b. Đặc trưng của văn học tập dân gian, triệu chứng minh:
- Tính truyền miệng: Là điểm sáng nói lên phương tiện đi lại sáng tác, ngôn ngữ nói, khác hoàn toàn với văn học viết (sử dụng ngôn từ viết).
Các thành quả đã học tập như Sử thi Đăm Săn (dân tộc Ê-đê), truyện thơ Tiễn dặn người yêu (dân tộc Thái), truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thuỷ (dân tộc Kinh), cùng với những bài ca dao, truyện cười, được biến đổi và lưu lại truyền bằng miệng, về sau, những tác phẩm đã có được ghi chép lại.
- Tính tập thể: Là đặc trưng trên phương diện người sáng tác học dân gian, thường xuyên là tác phẩm của tương đối nhiều người, bởi vì trong quy trình truyền miệng, những người tham gia vẫn đang còn quyền thêm, giảm và sáng tạo lại để cho tác phẩm bao gồm được phong cách tập thể, phán ánh rõ rệt với các tác phẩm văn học viết (có phong thái cá nhân).
các tác phẩm văn học tập dân gian sẽ học đều mang ý nghĩa tập thể, là sản phẩm sáng tác của tập thể, không mang ý nghĩa phong bí quyết của cá nhân nào.
- Tính thực hành: giao hàng trực tiếp cho đều sinh hoạt trong cuộc sống thường ngày của cùng đồng.
2. Khối hệ thống các thể nhiều loại văn học dân gian
a. Lập bảng hệ thông tổng hợp các thể loại theo mẫu
Truyện dân gian
Câu nói dân gian
Thơ dân gian
Sân khấu dân gian
Thần thoại
Truyền thuyết
Cổ tích
Ngụ ngôn
Truyện cười
Tục ngữ
Vè
Câu đố
Sử thi
Truyện thơ
Ca dao
Chèo
Tuồng đồ, những trò diễn (Có tích trò)
b. Hệ thống đặc trưng của một số trong những thể loại chính
TT | Thể loại | Ví du | Đặc trưng |
1 | Sử thi anh hùng | Đăm Săn | Kể về các nhân vật hero thời hình thành các dân tộc với cách biểu hiện tôn vinh, có đặc thù thần linh, kỳ ảo. |
2 | Truyền thuyết | An Dương Vương | Kể về những nhân vật kế hoạch sử, có tương quan đến thần linh |
3 | Cổ tích | Tấm Cám | Kể về cuộc chống chọi giữa điều thiện và dòng ác, nhằm mục tiêu bênh vực chiếc thiện, có các yếu tố kỳ ảo gia nhập hỗ trợ. |
4 | Truyện cười | Tam đại bé gà | Kể về đều điều nghịch lý, mất từ nhiên, nhằm mục đích giải trí hoặc phê phán. |
5 | Ca dao | Các bài bác ca dao đã học | Thể hiện nay tình cảm, trọng điểm tư, hoài vọng của lứa tuổi bình dân. |
6 | Truyện thơ | Tiễn dặn fan yêu | Kể lại những câu chuyện tình cảm, cũng đều có đấu tranh chống điều ác như dưới bề ngoài bài thơ dài. |
3. Lập bảng tổng hợp, so sánh những thể các loại theo chủng loại (SGK):
Câu 4.
a. Ca dao than thân hay là lời của ai? bởi sao? Thận phận của những con bạn ấy hiện tại lên như vậy nào, bởi những so sánh, ẩn dụ gì?
b. Nêu những biện pháp thẩm mỹ thường sử dụng trong ca dao.
Trả lời:
a.Ca dao than thân thường là lời của ai? vày sao? Thân phận của những người ấy hiện nay lên như vậy nào? bằng những đối chiếu ẩn dụ gì?
- Ca dao than thân là lời của rất nhiều người bình dân, vì những người phụ nữ bình dân trong thôn hội phong kiến yêu cầu chịu những điều bất hạnh, họ phải chịu các tầng áp bức.
Thân phận bạn phụ nữ dân gian hiện lên trong bài bác ca dao than thân như thể những số phận quan trọng tự chủ, không đưa ra quyết định được vận mệnh của mình. Họ hay ví bản thân như tấm lụa đào giữa chợ, như phân tử mưa sa thân trời, như giếng thân đàng phân vân vận may xui xẻo sẽ rơi vào tay ai.
- Ca dao yêu thương, tình nghĩa đề cập mang lại niềm yêu đương nỗi nhớ, tình cảm mặn mà, thuỷ chung son sắt.
Ca dao thường nói đến cái khăn để biểu hiện tình yêu vị đó là đa số hình hình ảnh gần gũi, được lựa chọn để hình mẫu cho tình cảm, mang lại khát vọng, tình yêu của quần chúng. # lao động.
Ca dao cũng thường được sử dụng các biểu tượng cây đa, bến nước, con thuyền, gừng cay, muối mặn nhằm nói lên tình nghĩa của bản thân vì phần lớn sự thứ ấy bao hàm nét tương đồng, gần gụi với tình yêu của con fan nông thôn Việt Nam.
- đối chiếu tiếng cười tự trào cùng tiếng mỉm cười phê phán xóm hội vào ca dao hài hước: Đây các là gần như tiếng mỉm cười hóm hỉnh, thông minh, hài hước. Điều này cho biết thêm tâm hồn người dân gian luôn lạc quan trước cuộc sống còn các nỗi lo toan, vất vả.
b. Những biện pháp nghệ thuật hay được dùng trong ca dao
Biện pháp nghệ thuật | Ý nghĩa | Ví dụ |
So sánh | Là cách so sánh sự đồ này với việc vật không giống trên đại lý những nét tương đương nhau. | Thân em như tấm lụa đào... Thân em như củ ấu gai... Thân em như giêng giữa đàng... Muối mặn... Gừng cay... (như đôi ta tình nặng trĩu nghĩa dày) |
Ẩn dụ | Là cách lấy tên của sự việc vật này để nói sự đồ vật khác (vắng mặt) trên cơ sở những nét kiểu như nhau. | Mặt trăng sánh với mặt trời... Khăn thương nhớ ai |
Hoán dụ | Là phương pháp lấy tên của sự vật này để nói sự đồ khác trên cửa hàng những mối quan hệ gần nhau (toàn thể - bộ phận,...). | Mắt thương nhớ ai. |
Nói quá | Tức phóng đại, bao gồm ít nói nhiều, có bé dại nói to giỏi ngược lại. | Ước gì sông rộng lớn một gang... Lỗ mũi mười tám gánh lông. |
Nói ngược | Cách nói làm cho những gì trái trái lại nằm trong hiệ tượng thuận chiều. | Làm trai mang lại đáng buộc phải trai - Khom sống lưng uốn gối gánh hai hạt vừng. |
Tương phản | Cách nói sinh sản thành hai vế ngược nhau. | Chồng tín đồ đi ngược về xuôi Chồng em ngồi bếp sờ đuôi con mèo. |
Phần II
Video gợi ý giải
II - BÀI TẬP VẬN DỤNG
Câu 1 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập 1)
a.Những nét rất nổi bật trong nghệ thuật diễn đạt nhân vật hero của sử thi là gì?
b. Dựa vào những mẹo nhỏ đặc trưng đó, vẻ đẹp mắt của người hero sử thi đã được lý tưởng hóa như vậy nào?
Trả lời:
a. Phần nhiều nét rất nổi bật trong nghệ thuật miêu tả nhân vật nhân vật của sử thi:
- miêu tả bằng đầy đủ hình ảnh so sánh:
cố kỉnh là Đăm săn lại múa. Nam nhi múa bên trên cao, gió như bão. Phái mạnh múa dưới thấp, gió như lốc... (đoạn giữa).
bắp chuối chàng to bởi cây xà ngang, bắp đùi quý ông to bằng ống bễ, sức đàn ông ngang với sức voi đực, hơi thở đàn ông ầm ầm tựa sấm dậy (Đoạn cuối).
- thực hiện hình ảnh phóng đại:
Khi nam nhi nhảy múa chạy nước kiệu, trái núi bố lần rạn nứt, bố đồi tranh nhảy rễ cất cánh tung (đoạn giữa).
Bà con xem, Đăm Săn uống lần chần say, ăn uống không biết no, truyện trò không biết ngán (đoạn cuối).
- thủ thuật trùng điệp: nằm ở nội dung của những câu văn với ở cả phương pháp thể hiện. Các hành động, cũng như đặc điểm của Đăm Săn đa số được luyến láy nhiều lần nhằm làm cho sự kì vĩ, mập lao: "Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây", "Bắp chân đại trượng phu to bằng cây xà ngang... Đăm Săn vốn ngang tàng từ trong bụng mẹ",...
- thực hiện yếu tố kỳ ảo: trong khúc trích, sở dĩ Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây còn tồn tại vai trò rất đặc biệt quan trọng của ông Trời. Đó là nhân vật thần linh theo quan niệm của fan Ê-đê thời xưa, cũng chính là yếu tố kỳ ảo trong truyện dân gian nói chung.
b. Công dụng của việc sử dụng những biện pháp nghệ thuật trên: góp thêm phần tạo nên âm hưởng hùng tráng, vẻ đẹp tỏa nắng trong nghệ thuật mô tả chân dung nhân thiết bị anh hùng, vẻ đẹp mắt của người hero sử thi được ưng ý hóa.
Câu 2 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập 1)
Căn cứ vào thảm kịch Mị Châu - Trọng Thủy hãy lập bảng và ghi nội dung vấn đáp theo mẫu dưới đây.
Trả lời:
Câu 3 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập 1)
Phân tích truyện cổ tích Tấm Cám để triển khai rõ đặc sắc nghê thuật của truyện là sự chuyển biến hóa hình tượng nhân vật dụng Tấm (SGK)
Trả lời:
Một vào những đặc sắc về nghệ thuật và thẩm mỹ của truyện Tấm Cám, là việc chuyển hóa liên tục của nhân đồ Tấm, từ khu vực yếu đuối, thụ động, mang lại chỗ cưng cửng quyết giành lại sự sống và hạnh phúc cho mình. Điều đó có thể thấy rõ qua hai quá trình trong cuộc đời của nhân vật:
- quy trình đầu: Tấm chỉ là một cô bé yếu đuối, thụ động (từ đầu mang đến "Tấm bị tiêu diệt hóa thành bé chim rubi anh"). Trong đoạn này, nhân đồ vật Tấm công ty yếu xuất hiện là bé người nhỏ bé, yếu ớt đuối, bị áp bức... Chỉ biết khóc khi bị áp bức. Để nhân thứ vượt qua được ngang trái, phần nhiều phải nhờ đến sự cung ứng từ bên ngoài (Bụt).
- từ bỏ chỗ trở thành chim tiến thưởng anh cho đến khi hết truyện, nhân vật có sự chuyển biến thành chủ động, nhất quyết đấu không nhường nhịn lại sự sống và niềm hạnh phúc cho mình: trong khúc này, Tấm trở bắt buộc chủ động, kiên quyết, khỏe khoắn hơn. Thể hiện của phần đa phẩm hóa học đó qua giờ đồng hồ chim kim cương Anh (Giặt áo ông chồng tao - Thì giặt mang đến sạch...), qua tiếng size cửi (Kẽo cà kẽo kẹt - mang tranh ck chị - Chị khoét đôi mắt ra); qua cả vấn đề hóa thân qua những kiếp khác; kiếp làm bé chim, kiếp làm cây xoan, cây thị... Và sau cùng trở về kiếp bé người.
rất có thể nói, sở dĩ gồm sự phát triển về tính phương pháp như vậy là do ban đầu, Tấm chưa ý thức được thân phận của mình, những mâu thuẫn thì chưa đến mức stress và quyết liệt. Hơn nữa, Tấm lại sở hữu sự giúp sức của nhân thiết bị thần kỳ nên còn thụ động. Ở quá trình sau, mâu thuẫn bước đầu quyết liệt đẩy Tấm vào thế buộc phải đấu tranh để giành lại cuộc sống đời thường và hạnh phúc của mình. Sự cải tiến và phát triển tính biện pháp của nhân đồ vật Tấm cũng cho thấy sức sống bất diệt của con người trước sự vùi dập của các thế lực thù địch. Nó là sự thắng lợi của điều thiện trước cái ác trong cuộc sống.
Câu 4 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập 1)
Lập bảng ghi nội dung các truyện cười cợt đã học theo mẫu (SGK, tr. 102)
Trả lời:
Truyện | Đôi tượng cười | Nội dung cười | Tình huống cười | Cao trào |
Tam đại nhỏ gà | Thầy đồ dùng dốt | Thói sĩ diện hão, đang dốt lại hay đậy dốt | Thầy bị học trò hỏi dồn, duy nhất là bạn nhà hóa học vấn | Thầy bịa ra "Dủ dỉ là chị nhỏ công, bé công là ông nhỏ gà" để phòng chế |
Nhưng nó phải bởi hai mày | Quan tham | Thói tham ô, ăn ân hận lộ | Hai tín đồ cùng hối lộ, quan liêu xử kiện dựa theo số chi phí nhận ân hận lộ | Cử chỉ của nả và ông Lý, ngầm tương quan với lời ông Lý: "Tao biết mi phải, tuy nhiên nó còn phải bằng hai mày". |
Câu 5 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập 1)
Điền tiếp vào sau các từ "Thân em như... " và "Chiều chiều... "để thành những bài ca dao trọn vẹn:
Trả lời:
a. Điền tiếp
-Thân em như tấm lụa điều
Đã đông kẻ hài lòng lại những kẻ ưa
- Thân em như miếng cau khô
Người khôn tham mỏng, bạn thô tham dày
- Thân em như tấm lụa đào
Dám đâu xé lẻ vuông nào mang đến ai
- Chiều chiều ra đứng bờ sông
Muốn về với mẹ mà không tồn tại đò
- Chiều chiều chim lạnh lẽo kêu chiều
Bâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau
- Chiều chiều ra đứng lầu tây
Thấy cô gánh nước tưới cây ngô đồng...
=> mở đầu các bài ca dao theo motip vì thế có tác dụng tạo ra thói quen để fan nghe dễ tiếp nhận.
b. Thống kê những hình hình ảnh so sánh, ẩn dụ trong những bài ca dao sẽ học;
Các hình ảnh so sánh | Các hình ảnh ẩn du |
- Thân em như tấm lụa đào Phất phơ thân chợ biết vào tay ai - Thân em như củ ấu gai Ruột trong thì trắng vỏ ko kể thì đen - bản thân ơi mình nhớ ta chăng Ta như sao Vượt đợi trăng giữa trời - Muối bố năm muối đang còn mặn Gừng chín tháng gừng hãy còn cay Đôi ta tình nặng trĩu nghĩa dày Có cách nhau chừng đi chăng nữa, tía vạn sáu nghìn ngày bắt đầu xa. | - phương diện trăng sánh với mặt trời Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng... - Khăn thương ghi nhớ ai Khăn rơi xuống đất... Đèn thương ghi nhớ ai Mà đèn không tắt... |
- giải thích lý do: quần chúng. # lao rượu cồn lấy các hình hình ảnh so sánh ẩn dụ này trong thực tiễn lao rượu cồn sản xuấthằng ngày. Những người dân đi nhanh chóng về khuya thường trông thấy sao Mai, sao Hôm, sao Vượt cực kỳ gần gũi, những người nông dân thấy "gừng cay, muối bột mặn" loại khăn, chiếc đèn... Là phần đông vật rất quen thuộc...
công dụng nghệ thuật của những hình hình ảnh so sánh, ẩn dụ trong ca dao. Tạo cho tình cảm của người dân gian được diễn đạt một cách kín đáo, sâu sắc, tinh tế và đậm chất tính dân tộc.
c. Search thêm một số câu ca dao nói tới chiếc khăn, chiếc áo, nỗi nhớ của các đôi lứa đã yêu, biểu tượng cây đa, bến nước, nhỏ thuyền, gừng cay, muối mặn...
học viên tự sưu tầm.
Câu 6 (trang 102 SGK Ngữ văn 10 tập 1)
Tìm một vài bài xích thơ của những nhà thơ trung đại và tân tiến có sử dụng chất liêu văn học tập dân gian để chứng tỏ vai trò của văn hoc dân gian đối với văn học tập viết.
Trả lời:
a. Vào văn học trung đại
- Thơ hồ nước Xuân Hương:
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi tía chìm với nước non
Rắn nát dù rằng tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ lại tấm lòng son
(Bánh trôi nước)
+ "Thân em": cách mở màn giống cùng với motip ban đầu bằng "thân em" của ca dao.
+ "Bảy nổi cha chìm": sử dụng lời ăn uống tiếng nói của dân gian (thành ngữ)
- Thơ Nguyễn Khuyến:
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
Bác mang đến chơi đây, ta với ta
(Bạn cho chơi nhà)
+ đem từ "Miếng trầu có tác dụng đầu câu chuyện" - tục lệ tiếp khách tất cả trầu ko trong dân gian.
b. Trong văn học hiện tại đại
- bài xích thơ bài xích ca xuân 68 của Tố Hữu có đoạn:
Hoan hô Anh hóa giải quân
Kính xin chào Anh, con người đẹp nhất!
Lịch sử hôn Anh, nam nhi trai chân đất
Sống hiên ngang, bất khuất trên đời
Như Thạch sanh của cụ kỷ hai mươi
Đoạn thơ gồm sử dụng gia công bằng chất liệu trong cổ tích Thạch Sanh:
Súng nổ rung trời giận dữ
Người lên như nước tan vỡ bờ
Nước việt nam từ tiết lửa
Rũ bùn đứng dậy, sáng lòa...
- Khổ thơ trên có sử dụng 2 hình hình ảnh trong ca dao: hình hình ảnh "lửa demo vàng" cùng "bông sen không lấm trong bùn":
Vàng thì test lửa test than
Chuông kêu thử tiếng, fan ngoan demo lời
Hình tượng "Lửa thử vàng" dẫn tới sự việc dùng tự "sáng lòa" vào câu: "Nước vn từ ngày tiết lửa - Rũ bùn đứng dậy sáng lòa"
- Và bài ca dao:
Trong đầm gì đẹp bởi sen
Lá xanh, bông trắng, lại chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn cơ mà chẳng tanh hôi mùi bùn
vì ý tứ của bài xích ca dao này cơ mà Nguyễn Đình Thi đã sử dụng từ "bùn" trong "Rũ bùn đứng dậy...
Xem thêm: Cách Xóa Nền Ảnh Trong Photoshop Cs6, Hướng Dẫn Xóa Phông Nền Bằng Photoshop Cs6
Các công ty thơ, công ty văn bự thường rước trong ca dao, truyện kể dân gian phần nhiều yếu tố văn bản và nghệ thuật làm ra tác phẩm của mình.